Każdy człowiek przeżywa codziennie całe spektrum emocji, z którymi nie zawsze potrafi sobie poradzić. Emocje te są bowiem czasem trudne do rozpoznania i zaakceptowania. Określają co jest dla nas korzystne, a co zagrażające, co obojętne, a co niezmiernie ważne. Człowiek, który wie, co czuje i rozumie reakcje własnego ciała na różne emocje, potrafi zachowywać się w sposób adekwatny do sytuacji. Lepiej rozumie także innych ludzi, którzy również przeżywają i okazują emocje.
Problem może stanowić natomiast fundamentalna kwestia, czyli jak te emocje rozpoznać?
Nazywanie swoich uczuć i emocji
Pod koniec lat 60-tych badania wykonane na członkach plemienia Fore, zamieszkującego Papuę Nową Gwineę wykazały, że podstawowe emocje są determinowane biologicznie oraz uniwersalne, czyli wyrażane i odbierane tak samo w każdej kulturze. Gdy odpowiedzialny za to badacz i psycholog, Paul Ekman zaprezentował ludziom, którzy nigdy wcześniej nie mieli styczności z zachodnią cywilizacją, zdjęcia ukazujące twarze Amerykanów, wyrażające sześć podstawowych emocji, okazało się, że członkowie plemienia rozpoznają je wszystkie bez większego problemu . Podstawowe emocje, które opisał to: złość, strach, smutek, radość, zniesmaczenie oraz zaskoczenie. Emocje te są zatem emocjami ponadkulturowymi, pozostałe zaś wytworem kulturowego doświadczenia.
Im częściej będziesz starał się nazywać to, co czujesz, tym łatwiej będzie Ci te uczucia rozpoznawać
i interpretować. Staraj się analizować wszystko to, co wywołuje u Ciebie konkretne emocje.
Co najszybciej może wprowadzić Cię w zły lub dobry nastrój oraz jakie zachowania temu towarzyszą?
Czy i kiedy kontrolowanie emocji się sprawdza?
Emocje często pojawiają się nieoczekiwanie, wyprzedzając nasze myśli, są jednak nieodzowne i spełniają ważne funkcje: informują, mobilizują i umożliwiają komunikację. Należy pamiętać o tym, że reakcje emocjonalne są zwykle dostosowane do wymagań środowiska, pozwalając nam na skuteczne działanie, zatem próba kontroli tychże emocji nie przyniesie nam żadnych profitów. Zdarzają się jednak sytuacje,
w których emocje prowadzą do zachowań sprzecznych z naszymi potrzebami i celami. O ile strach wywołany piskiem hamującego samochodu sprawia, że uciekamy przed realnym zagrożeniem, o tyle ucieczka wywołana strachem przed wystąpieniem publicznym w ostatecznym rozrachunku raczej utrudni, niż ułatwi nam życie. W sytuacjach, gdy pojawiają się emocje, a my nie chcemy dać im się porwać, należy kontrolować napięcie i nie dopuszczać do powstawania sytuacji konfliktowych.
Czy umiejętność rozpoznawania emocji może się przydać w codziennym życiu?
Znając swoje emocje, możemy spojrzeć na siebie z pewnego dystansu i ocenić, czy akceptujemy swoje odczucia i czy chcemy się nimi dzielić z innymi. Otwarte mówienie o uczuciach pozwala nawiązać głęboki, szczery kontakt z ludźmi. Ci, którzy wiedzą, co czują i nie boją się o tym rozmawiać, są lepiej rozumiani, potrafią szybciej dojść do porozumienia. Rozumiejąc swoje uczucia, możemy sprawować nad nimi lepszą kontrolę, jeśli zajdzie taka potrzeba. Da nam to możliwość lepszego poznania samego siebie, a to przełoży się na poczucie siły i napędzi nas do działania.
